Mụn trứng cá là tình trạng mụn cực kỳ phổ biến, có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào ở mọi lứa tuổi. Không những gây ra đau rát, khó chịu, mà chúng còn làm cho người bệnh mất tự tin, ảnh hưởng rất nhiều đến thẩm mỹ trong giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày. Vậy, cụ thể mụn trứng cá là gì, cơ chế, nguyên nhân cũng như cách điều trị chúng ra sao? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là vấn đề da liễu liên quan đến tuyến bã nhờn dưới da. Chúng có thể sinh sôi và phát triển ở bất kỳ đối tượng hay độ tuổi nào. Đặc biệt là các đối tượng đang trong độ tuổi trưởng thành. Khi đó nội tiết tố bên trong cơ thể thay đổi, tuyến bã nhờn cùng với các tế bào chết tích tụ nhiều khiến nang lông bị bít tắc. Điều này gây hình thành các nốt mụn trứng cá đỏ mất thẩm mỹ trên da.
Mụn trứng cá xuất hiện phổ biến tại các vị trí như: hai bên má, trán, lưng, vai hoặc ngực. Nếu không được điều trị kịp thời và có những phương pháp phù hợp, mụn trứng cá rất dễ lây lan nhanh và có tình trạng nặng hơn. Khi đó chúng sẽ để lại rất nhiều di chứng như thâm sẹo, rỗ, rất khó chữa và tốn nhiều chi phí xử lý.
Quá trình hình thành và nguyên nhân gây mụn trứng cá
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mụn trứng cá thường hình thành theo 3 giai đoạn chính. Cụ thể như sau:
- Lỗ chân lông bị tắc nghẽn
Môi trường sinh hoạt, thói quen ăn uống không lành mạnh hoặc nội tiết tố thay đổi khiến các tế bào của tuyến bã và nang lông hình thành mạnh mẽ. Theo cơ chế tự nhiên, chúng sẽ được đào thải ra ngoài cơ thể. Tuy nhiên, do các nguyên nhân kể trên, mà quá trình này không thể diễn ra một cách tự nhiên. Từ đó làm cho lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
- Tuyến bã nhờn hoạt động quá tải
Sang giai đoạn tiếp theo, khi này tuyến bã nhờn thường hoạt động mạnh mẽ hơn và tiết ra nhiều hơn. Đặc biệt là những đối tượng trong quá trình dậy thì, phụ nữ đang mang thai, thì việc sản xuất hormone tăng nhanh hơn, là điều kiện lý tưởng để mụn sinh sôi và phát triển nhiều hơn trên da.
- Vi khuẩn phát triển
Sau khi tuyến bã nhờn hoạt động quá tải vi khuẩn mang tên Propionibacterium có cơ hội xuất hiện. Chúng có mặt trên da, đồng thời kết hợp với bụi bẩn, sợi bã nhờn, tế bào chết khiến cho mụn trứng cá phát triển nhanh hơn. Không những vậy, nặng hơn chúng còn khiến mụn sưng tấy và nang lông bị viêm. Khi này nếu không vệ sinh da sạch sẽ và trị mụn đúng cách sẽ khiến tình trạng mụn ngày càng trầm trọng hơn.
Triệu chứng phổ biến để nhận biết mụn trứng cá là gì?
Thông thường dựa vào từng tình trạng da và mức độ nghiêm trọng của các loại mụn trứng cá, sẽ có những dấu hiệu nhận biết khác nhau. Nhìn chung có các triệu chứng sau đây:
- Mụn đầu đen dày đặc do lỗ chân lông bị mở rộng do nặn mụn.
- Mụn đầu trắng do tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Mụn mủ, mụn bọc gây đau nhức, khó chịu thường làm da sần sùi và có mủ trắng ở đầu.
- Những khối u hình thành dưới ra và rắn, có thể chưa có đầu hoặc chứa rất nhiều mủ khiến người bệnh bị sưng viêm, đau nhức lại cực kỳ mất thẩm mỹ.
- Da xuất hiện các vết sưng đỏ, sần sùi khiến da kém mịn màng.
Biến chứng mụn trứng cá để lại
Trên thực tế các nghiên cứu cho biết mụn trứng cá không phải loại mụn nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời với những biện pháp phù hợp sẽ rất dễ gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là các bạn ở trong độ tuổi thanh thiếu niên.
Những biến chứng của mụn trứng cá để lại bao gồm:
- Ảnh hưởng tâm lý: Khi bị mụn trứng cá nặng trong thời gian dài, người bệnh rất dễ bị stress, mệt mỏi, tự ti không muốn giao tiếp với ai. Nặng hơn, có thể gây trầm cảm và ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày.
- Sẹo: Rất nhiều trường hợp có hiện tượng mụn không được điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách khiến chúng hình thành trên da trong thời gian dài và gây rỗ da, hoặc sẹo lồi nguy hiểm. Khi này để điều trị sẹo cần mất rất nhiều thời gian và chi phí tốn kém.
- Da thay đổi: Mụn trứng cá thường khiến cho da người bệnh sạm đi và sẫm màu hơn so với khi chưa bị mụn. Hoặc có nhiều trường hợp da có thể sáng hơn tuỳ cơ địa mỗi người.
8 yếu tố tác động làm tăng quá trình hình thành và phát triển mụn trứng cá
Theo các chuyên gia nghiên cứu, có 8 yếu tố quan trọng tác động khiến mụn trứng cá có xu hướng hình thành và phát triển nhanh hơn. Cụ thể như sau:
- Tuổi tác: Mụn trứng cá thường xuất hiện nhiều nhất vào giai đoạn dậy thì, lúc này nội tiết tố chưa được cân bằng, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ khiến lỗ chân lông bít tắc và gây mụn nhiều hơn.
- Nội tiết tố thay đổi: Nội tiết tố ở cả nam và nữ thay đổi đều khiến cho tuyến bã nhờn được kích thích hoạt động nhiều hơn. Đặc biệt là nữ giới trong thời kỳ kinh nguyệt thì việc mụn trứng cá hình thành và phát triển là điều dễ hiểu.
- Do di truyền: Yếu tố khác không kém quan trọng đó là di truyền. Nếu trong gia đình, bố mẹ hay ông bà đều là những người bị mụn trứng cá nhiều thì nguy cơ hình thành mụn ở con cái là khá cao.
- Lạm dụng chất tẩy rửa: Các loại sữa tắm, xà bông,… kém chất lượng có chứa rất nhiều chất tẩy rửa gây hại cho da. Điều này làm kích thích tăng tiết bã nhờn và tăng nguy cơ phát triển mụn trứng cá trên da.
- Môi trường: Người làm việc trong môi trường nhiều khói bụi hoặc dầu nhờn của động cơ, tia tử ngoại rất dễ khiến mụn trứng cá phát triển. Do khi làm việc ở những môi trường này, bụi bẩn tích tụ trong thời gian dài khiến cho ông nang lông tuyến bã bị tắc nghẽn. Mụn trứng cá từ đó có cơ hội hình thành nhiều hơn.
- Lạm dụng các thực phẩm ăn kiêng: Việc cắt bỏ thịt, carbs tinh chế hay sử dụng các sản phẩm từ sẽ khiến tình trạng mụn nặng hơn.
- Quá trình ma sát trên da: Các vật dụng như điện thoại, mũ bảo hiểm, balo, gối nằm, khẩu trang kém chất lượng gây ma sát lên da. Chúng cũng là nguyên nhân hàng đầu gây mụn trứng cá phát triển.
Cách điều trị mụn trứng cá hiệu quả
Việc điều trị dứt điểm mụn trứng cá hiệu quả, bạn cần phải kiên trì và lựa chọn các phương pháp phù hợp với từng làn da hoặc nguyên nhân gây mụn ở từng người. Có thể tham khảo một số cách trị mụn trứng cá cơ bản như sau:
- Làm sạch da thường xuyên và đúng cách, sử dụng các sản phẩm tẩy trang, sữa rửa mặt phù hợp với loại da.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung nhiều rau xanh, củ quả tự nhiên. Hạn chế đồ cay nóng, thức ăn nhanh hay đồ ăn chế biến sẵn.
- Uống đủ nước để sở hữu một làn da khỏe mạnh và căng mịn.
- Chế độ sinh hoạt khoa học, nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và stress kéo dài.
- Trong trường hợp mụn trứng cá nặng, bạn cần tới các cơ sở da liễu để được thăm khám trực tiếp. Từ đó tìm ra các phương pháp điều trị, lựa chọn các loại thuốc đặc trị phù hợp với làn da. Điều này tránh để lại các biến chứng nguy hiểm về say.
Giải đáp một số thắc mắc thường gặp về mụn trứng cá từ chuyên gia da liễu
Bên cạnh nguyên nhân, triệu chứng thường gặp ở mụn trứng cá, cũng có rất nhiều các thắc mắc khác liên quan. Hãy cùng theo dõi các giải đáp từ những chuyên gia da liễu sau đây nhé!
Mụn trứng cá có tự hết không?
Mụn trứng cá có thể tự hết và lặn đi sau một thời gian. Tuy nhiên đây chỉ là một trong số ít những trường hợp may mắn. Đa phần, những người bị mụn trứng cá thường không biết cách chăm sóc và xử lý khoa học, khiến mụn ngày càng lây lan nhiều và nặng hơn. Vì thế, cần phải có biện pháp xử lý mụn trứng cá phù hợp để lấy lại làn da khỏe mạnh và mịn màng tự tin.
Mụn trứng cá có nên nặn không?
Không nên nặn mụn trứng cá. Vì nếu bạn liên tục chạm và cố gắng nặn mụn sẽ làm hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ. Điều này có thể gây nguy cơ bị sẹo rỗ, sẹo lồi nguy hiểm rất khó chữa. Hơn nữa, khi nặn mụn không đúng cách với các thiết bị chưa được tiệt trùng sạch sẽ còn khiến nang lông bị vỡ và gây viêm nhiễm trong da.
Khi nào cần đến bệnh viện hoặc các spa điều trị?
Nếu trong trường hợp mụn trứng cá bị mưng mủ to, nhiều mụn mủ xuất hiện và lan ra ngày càng nhiều hơn, có nghĩa là da của bạn đã bị viêm khá nặng. Khi này bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để khám da liễu càng sớm các tốt, để được gợi ý các phác đồ điều trị phù hợp với da, tránh hình thành sẹo hoặc thâm.
Trên đây là tất tần tật những thông tin liên quan đến mụn trứng cá – nỗi ám ảnh của rất nhiều người. Bên cạnh đó là gợi ý các cách điều trị và phòng ngừa mụn trứng cá khoa học được các chuyên gia da liễu khuyến cáo. Hy vọng bạn đọc có thể áp dụng khoa học để tránh tình trạng mụn trứng cá xuất hiện. Từ đó, sở hữu một làn da khỏe mạnh, mịn màng và tràn đầy tự tin nhé!
